Wkrótce możemy być świadkami historycznego lądowania prywatnych misji na Księżycu
22 grudnia 2023, 10:40W przyszłym roku Stany Zjednoczone spróbują pierwszego od 1972 roku lądowania na Księżycu. Jeśli się uda, będziemy świadkami historycznego wydarzenia – po raz pierwszy w historii na powierzchni innego niż Ziemia ciała niebieskiego wyląduje pojazd prywatnej firmy. Start misji, które odbywają się ramach prowadzonego przez NASA programu Commercial Lunar Payload Services (CLPS) przewidziano na styczeń i luty
Molekuła inicjująca wybiórczą ferroptozę nadzieją na skuteczniejszą walkę z nowotworami?
20 grudnia 2023, 11:35W szkole i na studiach uczymy się o trzech głównych rodzajach śmierci komórkowej. To apoptoza, autofagia oraz nekroza. Przed 11 laty odkryto jeszcze jedną formę śmierci komórki – ferroptozę. Jest ona coraz częściej badana pod kątem wykorzystania do walki z nowotworami. Naukowcy z USA, Chin i Francji odkryli właśnie molekułę, która inicjuje ferroptozę w komórkach różnych rodzajów nowotworów, a jednocześnie oszczędza zdrowe komórki i wzmacnia działania układu odpornościowego.
Uczeni z Białegostoku rozpoczynają badania genetyczne polskich rysi
20 grudnia 2023, 09:34Naukowcy z Uniwersytetu w Białymstoku, profesor Mirosław Ratkiewicz i doktor Maciej Matosiuk, rozpoczynają badania genetyczne rysi żyjących w Polsce. Prace, prowadzone na zlecenie Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego, zaowocują też powstaniem biblioteki genotypów rysi. Obecnie w Polsce żyje mniej niż 120 rysi, które występują na terenie o powierzchni 13 200 km2. Celem projektu ma być zwiększenie liczby zwierząt do 149 i powiększenie areału ich występowania o minimum 4000 km2.
Planeta zbyt masywna dla swojej gwiazdy. To wyzwanie dla naszej wiedzy o wszechświecie
18 grudnia 2023, 17:38To odkrycie pokazuje, jak mało wiemy o wszechświecie, skomentował profesor Suvrath Mahadevan z Penn State University. Nie spodziewaliśmy się tak masywnej planety, krążącej wokół gwiazdy o tak małej masie, dodaje uczony. Jest on jednym z autorów badań, które postawiły pod znakiem zapytania teorie dotyczące formowania się planet wokół niewielkich gwiazd. Mahadevan i jego koledzy odkryli bowiem najbardziej masywną planetę, krążącą wokół gwiazdy o małej masie.
Australijski komar czerpie krew z... nozdrzy żab
18 grudnia 2023, 09:46Pewien gatunek komara z Australii ma niezwykłą strategię zdobywania pożywienia. Dwóch biologów ze zdumieniem zauważyło, że Mimomyia elegans pożywia się w nozdrzach niektórych gatunków płazów bezogonowych. Byli tak zaskoczeni odkryciem, że przez trzy lata prowadzili obserwacje i odkryli, że komar najpierw ląduje na grzbiecie żaby, następnie wędruje na jej głowę, staje między oczami, wkłuwa się do środka nozdrza i stamtąd czerpie krew.
Nowa powłoka lepiej ochroni reaktory fuzyjne
15 grudnia 2023, 10:13Na University of Wisconsin-Madison powstała nowa powłoka, która lepiej chroni ściany reaktora fuzyjnego. Może ona pozwolić na budowę bardziej wydajnych mniejszych reaktorów, które są łatwiejsze w naprawie i utrzymaniu. Potrzebujemy nowych technik produkcyjnych, które pozwolą nam w sposób ekonomiczny wytwarzać komponenty reaktorów fuzyjnych. Nasza technologia oznacza duży postęp w porównaniu z dotychczas stosowanymi rozwiązaniami, mówi Mykola Ialovega, główny autor badań.
Homo erectus migrował z Afryki przez zielony korytarz
12 grudnia 2023, 10:53Około 6 milionów lat temu zaczęły rozchodzić się linie rozwojowe szympansa i człowieka. Proces ten trwał przez kilka milionów lat, w czasie których nasi wcześni przodkowie coraz bardziej różnili się od szympansów, zeszli z drzewa i przyjęli postawę wyprostowaną, co pozwoliło im na uwolnienie górnych kończyn i wykorzystanie ich do manipulowania otoczeniem, a z czasem do używania narzędzi. W końcu mniej więcej 2,1 miliona lat temu prawdopodobny bezpośredni przodek naszego gatunku, Homo erectus, wyemigrował z Afryki.
Organy wewnętrzne starzeją się w różnym tempie. Uda się przewidzieć, który pierwszy zawiedzie?
11 grudnia 2023, 11:00Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Stanforda na 5678 osobach wykazały, że organy w naszym ciele starzeją się w różnym tempie. A gdy wiek któregoś z nich jest szczególnie zaawansowany w porównaniu z innymi, osoba posiadająca taki narząd jest narażona zarówno na zwiększone ryzyko chorób spowodowanych przez ten organ, jak i zgonu. Okazuje się, że niemal 20% przeciętnie zdrowych w wieku 50 lat i więcej posiada co najmniej 1 organ starzejący się w znacznie przyspieszonym tempie
Nastolatkowie używający smartfonów ponad 4 godziny dziennie mają więcej problemów psychicznych
11 grudnia 2023, 09:19U nastolatków, którzy używają smartfona ponad 4 godziny dziennie, występuje większy odsetek problemów psychicznych oraz używania substancji odurzających. Takie wyniki dały badania przeprowadzone na ponad 50 000 koreańskich nastolatków przez naukowców z Centrum Medycznego Uniwersytetu Hanyang
Im cieplejszy klimat, tym bardziej dźwięczny język
8 grudnia 2023, 11:29Dźwięki przekazywane są za pomocą pomocą powietrza. Zatem właściwości powietrza wpływają na to, jak wydajemy i słyszymy dźwięk. Z jednej strony niska wilgotność zimnego powietrza stanowi wyzwanie dla artykulacji mowy, która wymaga drgań strun głosowych. Z drugiej zaś strony gorące powietrze tłumi głoski bezdźwięczne, przy wytwarzaniu których struny głosowe nie drżą. Doktor Søren Wichmann i jego koledzy z Chin postanowili sprawdzić, czy fizyczne właściwości powietrza wpłynęły na ewolucję języków.
